Edirne - Bocuk Gecesi

Görsel sahibi: Zaim Bosnalı​

Görsel sahibi: Zaim Bosnalı​

Ortak Balkan kültürü içinde ortaya çıkan “Bocuk Gecesi” kışın en sert gecesinde kutlanır. Bu genellikle ocak ayının ortalarına denk gelmektedir. Bu gecede çeşitli ritüeller gerçekleştirilir. Bunların amacı; evin bereketinin bol olması, kötülüklere karşı birlikte olup tılsımlı bir güç oluşturarak korunma, kışın en sert gecesini birlikte geçirme, dirilecek olan tabiatla yeni yılda dayanıklılık, sağlık ve sıhhat dileyip bunu ölçmedir. Bocuk gecesinin kışın en sert gecesini simgelemesi sebebiyle, gece suya tahta atılır ve tahta sabah suyun üzerinde donmuş olarak bulunursa o evdeki kişilerin o yıl boyunca sağlıklı, sıhhatli, dayanıklı ve güçlü olacağına inanılır.

Bocuk gecesi, her evde kabak pişirilir ve o evdeki herkes mutlaka bir lokma dahi olsa yer, aksi takdirde, o gece Bocuğun gelip kabak yemeyenlerin sırtına bineceğine inanılır. İnanışa göre bocuk, kabak pişen ve yenilen eve gelip, kötülük yapmaz. Bocuk gecesine aile halkı, komşular ve akrabalar katılır. Gecede kabak tatlısı, akıtma, haşlanmış mısır, armut, ayva, çekirdek, badem, yer fıstığı, ceviz vb. gibi yiyecekler yenir. Bocuk gecesinde yapılan ritüel nitelikli çeşitli inanmalar ve âdetler vardır; gece yarısına doğru çeşitli kıyafetlere girilerek komşular korkutulur. En çok yapılan korkuluk tiplemesi de Bocuğu andırmasından dolayı ölü tiplemesi olup, beyaz çarşaflara bürünüp yüze nişasta sürülür, sivri dişler ağız içine yerleştirilerek komşular korkutulur. Ayrıca çeşitli korkunç kıyafetlere bürünen kişiler sokaklarda gezerler, genellikle grup olarak yapılan bir çalışmayla korkutmak için seçilen evler gezilip tek tek korkutulur. Bazen teneke de çalarak ses unsurları kullanılır.

Kaynak: Edirne İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Çamlıca Halk Kültüründe Bocuk, Seren ÖZCAN “Pamak Kimliği” 2013 Edirne.