Merhaba arkadaşlar,
Hepimiz Yerebatan ve Binbirdirek gibi ihtişamlı sarnıçları biliyoruz, hatta birçoğumuz ziyaret etmişizdir. Peki ya İstanbul'un derinliklerinde, haritalarda bile tam olarak işaretlenmemiş, halka kapalı, metruk halde duran diğer sarnıçlar?
Bunlar, Bizans'ın en büyük ve en gizemli su depolarından bazıları. Araştırmalarıma dayanarak, ulaşabildiğim kaynaklardan derlediğim, girmenin neredeyse imkansız olduğu veya özel izin gerektiren birkaç sarnıcı sizlerle paylaşmak istiyorum. Amacım sadece bilgilendirmek, kesinlikle "girilmesi için" teşvik değil! (Çoğu çok tehlikeli ve yasal değil.)
1. Philoxenos Sarnıcı (Binbirdirek'in Gizemli Komşusu)
Hepimiz Yerebatan ve Binbirdirek gibi ihtişamlı sarnıçları biliyoruz, hatta birçoğumuz ziyaret etmişizdir. Peki ya İstanbul'un derinliklerinde, haritalarda bile tam olarak işaretlenmemiş, halka kapalı, metruk halde duran diğer sarnıçlar?
Bunlar, Bizans'ın en büyük ve en gizemli su depolarından bazıları. Araştırmalarıma dayanarak, ulaşabildiğim kaynaklardan derlediğim, girmenin neredeyse imkansız olduğu veya özel izin gerektiren birkaç sarnıcı sizlerle paylaşmak istiyorum. Amacım sadece bilgilendirmek, kesinlikle "girilmesi için" teşvik değil! (Çoğu çok tehlikeli ve yasal değil.)
1. Philoxenos Sarnıcı (Binbirdirek'in Gizemli Komşusu)
- Nerede: Sultanahmet'te, Binbirdirek Sarnıcı'nın hemen yanında.
- Durumu: Tamamen metruk ve halka kapalı. Girişi özel bir kapıyla kilitli.
- Gizemi: Binbirdirek'ten bile eski olduğu düşünülüyor. İçinde iki büyük Medusa başı olduğu söyleniyor (tıpkı Yerebatan'daki gibi)! Ancak bu başlar, moloz ve toprak altında kalmış durumda. Sadece akademik araştırmalar için, çok özel izinlerle girilebiliyor. İçerideki nem ve istinat duvarlarındaki çatlaklar nedeniyle yapısal stabilitesi şüpheli. Fotoğrafları bulmak bile çok zor.
- Nerede: Fatih İlçesi'nde, eski bir okulun/sitenin bahçesinin altında olduğu söyleniyor. Kesin yeri spekülasyona açık.
- Durumu: Efsanevi bir sarnıç. Birçok haritada yeri bile belirsiz. 90'lı yıllarda bir inşaat kazısı sırasında kısmen ortaya çıkarıldığı, ancak güvenlik gerekçesiyle tekrar kapatıldığı anlatılıyor.
- Gizemi: İmparator I. Zenon döneminde yaptırıldığı biliniyor ancak neredeyse kayıp bir yapı. Şehir efsanelerine göre, içinde Bizans döneminden kalma bir şapel kalıntıları varmış. Günümüzde bir bodrum katı veya park altında olduğu düşünülüyor. Girmek neredeyse arkeolojik bir kazı yapmayı gerektirir.
- Nerede: Çarşamba semtinde.
- Durumu: Açık hava sarnıcı olduğu için zamanla büyük ölçüde yok olmuş. Etrafı duvarlarla çevrili, bakımsız bir arazi görünümünde. Teknik olarak "görülebilir" ama içeri girmek yasak ve tehlikeli.
- Gizemi: Bir zamanlar İstanbul'daki en büyük açık hava sarnıcıymış. Günümüzde derin bir çukur şeklinde. Çevresindeki evlerin bu devasa çukurun kenarına yapılmış olması insanı ürkütüyor. İçi moloz, atık ve yabani otlarla dolu.
- Nerede: Yedikule'de, İmrahor İlyas Bey Camii (eski Studios Manastırı Kilisesi) civarında.
- Durumu: Manastır kompleksinin altında yer aldığı düşünülüyor. Girişi tamamen kapalı veya gözden uzak.
- Gizemi: Studios Manastırı, Bizans'ın en önemli dini merkezlerinden biriydi. Böyle bir yapının altındaki sarnıcın hem büyük hem de dini törenlerde kullanılmış olma ihtimali çok yüksek. Araştırmacılar, yapının zemininde yapılacak jeoradar taramalarıyla yerinin tespit edilebileceğini düşünüyor. Ancak şu an için ulaşım neredeyse imkansız.
- Yıkılma riski taşır.
- Gaz birikimi veya oksijen yetersizliği olabilir.
- Yasal olarak koruma altındadır, izinsiz girmek ciddi yaptırımlara sebep olur.
- İçeride kaybolma riski vardır.