Tema düzenleyici

Türkiye Cumhuriyeti Otoyollarının Tarihi

Alperen01

Adana İl Temsilcisi
Çavuş
İl Temsilcisi
Katılım
1 Ağu 2025
Mesajlar
64
Beğeni
146
Konu sahibi
Otoyol; gidiş ve geliş platformları fiziki olarak tamamen ayrı olan, iki platformda toplamda en az 3 şeritli, yaya ve hayvanların girememesi için ihata altına alınan, ana gövdesinde herhangi bir şekilde hemzemin/sinyalizasyonlu/kontrolsüz kavşak bulunmayan, erişme kontrollü karayollarına verilen isimdir. Kökeni Almanca "Autobahn" kelimesine dayanmaktadır. Dünya'da 19. yüzyıl sonlarında başlayan otomobil sahipliği, 1. Dünya Savaşı'ndan sonra önü alınamaz bir şekilde artmaya başlamış ve özellikle büyükşehirlerde trafik sorunları baş göstermişti. Buna çözüm olarak Almanya'da belirli standartları olan, erişme kontrollü karayolu fikri ortaya atıldı ve deneysel amaçlı 1923 yılında Berlin'in hemen dışında trafiğe kapalı ilk otoyol olan AVUS inşa edildi. Bu otoyol trafiğe kapalı olduğu için yarış pisti olarak kullanılıyordu. Trafiğe açık ilk otoyol 1925 yılında İtalya'da Milano ve Como kentleri arasında hizmete girdi. Bu tarihlerde Almanya, ülke çapında geniş ölçekli otoyol ağı planlamasını yaparak "Reichsautobahn" adını verdikleri otoyolları uygulamaya koydu. Bu plan ilerleyen yıllarda çoğu ülkeye ilham kaynağı oldu.

Türkiye'nin otoyol ile tanışması ise 1973 yılında gerçekleşmiştir. Bu tarihe kadar özellikle Cumhuriyetin ilk yıllarında ulaştırmada demiryollarının geliştirilmesine ağırlık verilmiştir. 1950'lere kadar Türkiye'de karayolu ulaştırmasında ana hedef Osmanlı İmparatorluğu'ndan kalan şose ve toprak yolları geliştirmek (yolları asfaltlamak, modern köprüler inşa etmek) ile sınırlı kalmıştır. 1950'lerden itibaren Marshall yardımları ile gelen modern karayolu inşa ekipmanlarının etkisiyle Türkiye'nin karayolu ulaştırmasında ana odak karayollarına kaymıştır. Bu dönemde İstanbul'da halk arasında Londra ve Ankara Asfaltı adı verilen Topkapı - Küçükçekmece ve Haydarpaşa - Bostancı bölünmüş yolları inşa edilmiştir. Bu yollar Türkiye Cumhuriyeti için otoyoldan önceki son adım olmuştur. 1968 yılında Türkiye'nin ilk otoyolu olan İstanbul Boğaziçi Köprüsü ve 1. Çevre Otoyolu Projesinin sözleşmesi imzalanmış, 1970'te başlayan otoyol inşaatının ilk etabı 29 Ekim 1973'te Boğaziçi (günümüzde 15 Temmuz Şehitler) Köprüsü ile beraber hizmete açılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti, bu vesileyle otoyol ile tanışmıştır.

Boğaziçi Köprüsü'nün açılışından sonra ekonomik kriz ve istikrarsızlıklar nedeniyle yol yapımları oldukça yavaşlamıştır. Öyle ki İstanbul 1. Çevre Otoyolunun kalan kesimleri ancak 1978 yılında tamamlanabilmiştir. Bu süreçte Londra Asfaltı üzerindeki hemzemin kavşaklar farklı seviyeli kavşağa dönüştürülmeye, Ankara Asfaltı ise "Haydarpaşa - Gebze Ekspres Yolu" projesi kapsamında Bostancı - Gebze arasında bölünmüş yol inşaatına ve farklı seviyeli kavşaklara dönüştürülmeye başlanmıştı.

1977 yılında ülkemiz tarafından imzalanan Helsinki Nihai Senedi kapsamında TEM (Trans-European Motorway) projesi hayata geçirilerek ilk etapta Kınalı - Akyazı Otoyolu ve Tarsus - Pozantı Otoyolu projeleri hazırlandı. Bu projeler mevcut devlet yollarının güzergah koridorunun paralelinde otoyol standartlarında yeni bir yol inşa edilmesi şeklinde (Alman modeli) planlanmıştı. Bu doğrultuda Azaphane Geçidi, Kınalı - Topkapı (Avrupa Otoyolu I. Kesim), Gebze - İzmit (Anadolu Otoyolu I. Kesim) ve Pozantı - Tarsus otoyol projeleri ihale edilerek inşa edilmeye başlandı.

Siyasi ve ekonomik istikrarsızlık ve devamında 1980 darbesi sonucu ülke genelinde olduğu gibi otoyol projeleri de durma noktasına gelmişti. Sivil idarenin başa geçmesi ile 1983 yılında mevcut otoyol inşaatları hız kazandı. Edirne Çevre Otoyolu ve İzmit - Akyazı (Anadolu Otoyolu II. Kesim) otoyol projelerinin inşası bu dönemde başladı. 1984 yılında Azaphane Geçidi, Gebze - İzmit ve Akçatekir - Pozantı otoyolları hizmete alınarak Türkiye Cumhuriyeti'nin tamamen paralı ilk otoyolları oldular. Bunları 1987 yılında hizmete giren Edirne Çevre Otoyolu izledi. 1985 yılında Mahmutbey - Kozyatağı arasında Fatih Sultan Mehmet (FSM) Köprüsü'nü de içeren İstanbul 2. Çevre Otoyolunun ihalesi yapıldı. 1988 yılında İstanbul Boğazı'nın 2. gerdanlığı olan FSM Köprüsü ve 2. Çevre Otoyolu'nun ilk etabı hizmete girdi. 2. Çevre Otoyolunun kalan kesimleri ise 1989 yılında trafiğe açıldı.

(Not: Azaphane Geçidi Otoyolu, 1992 yılında Gerede - Ankara Otoyolu'nun trafiğe açılması ile Bulak mahallesi mevkiindeki gişeler kaldırılarak normal devlet yoluna dönüştürülmüştür. Bu otoyol, Akyarma - Avdan - Özbekler güzergahından geçen D.750 karayoluna alternatif olarak 1983-1984 yıllarında yapılan oldukça kısa bir otoyoldur. Günümüzde D.750 karayolunun bir parçasıdır.)

1987'de Beşinci 5 Yıllık Kalkınma Planı kapsamında Edirne - Kınalı (Avrupa Otoyolu II. Kesim), Çamlıca - Gebze (Anadolu Otoyolu III. Kesim) Akyazı - Ankara (Anadolu Otoyolu IV. Kesim), Tarsus - Adana - Gaziantep (TAG), Tarsus - Mersin, Ceyhan/Toprakkale - İskenderun, İzmir - Çeşme, İzmir - Aydın, İzmir Çevre Otoyolu ve Ankara Çevre Otoyolu projelerinin inşaatına başlandı. Ek olarak bu tarihe kadar inşaatı başlayan otoyollar şehirlerarası ise 2x2 (tırmanma şeritleri ile rampalarda şerit sayısı tek yönde 3 veya 4'e çıkabiliyordu), şehir içi ise 3x2 veya 4x2 şeritli olarak projelendirilip inşa ediliyordu. Bu tarihten itibaren otoyol ana gövdeleri en az 3x2 şeritli olarak projelendirilmeye başlandı. Ayrıca otoyollar artık devlet yollarının standartlarını yükseltecek şekilde değil tamamen farklı bir yol ağı olarak farklı güzergahlarda inşa edilecekti. Yani Türkiye Cumhuriyeti, karayollarında devlet yolu sınıfının yanına birde otoyol sınıfını ekliyordu.

90'lı yıllar Türkiye'de otoyollarının yaygınlaştığı dönemdi. 1990'da 152 km olan otoyol uzunluğu 2000 yılında 1674 km'ye ulaşacaktı. 1990 yılında İstanbul ile İzmit, 1991 yılında İzmit ve Adapazarı, 1992 yılında Adana ile Osmaniye, 1993 yılında Ankara ile Bolu, 1994 yılında İstanbul ile Edirne, 1996 yılında İzmir ile Çeşme ve 1998 yılında Adana, Mersin ve İskenderun birbirine otoyol ile bağlandı. Ek olarak 1998'de Türkiye'nin ilk ve tek kesintisiz ring çevre otoyolu olan Ankara Çevre Otoyolu tamamlandı. 2000 yılında İzmir ile Aydın birbirine otoyol ile bağlandı. Bu yılda TAG Otoyolunun, Türkiye Cumhuriyeti otoyollarının en yüksek viyadüğü olan Atatürk Viyadüğü'nü de içeren son kesimi de trafiğe açılarak Gaziantep, İskenderun, Adana ve Mersin birbirine otoyol ile bağlandı. Ayrıca 1995 yılında, 1987'den önce projelendirilip hizmete açılan otoyollardan Gebze - İzmit ve Pozantı - Akçatekir otoyollarının 2x2 şeritten 3x2 şeride çıkarılması için çalışmalar başladı. Bu çalışmalar 2000 yılına kadar sürecekti. Ek olarak 1998 yılında Pozantı - Ankara, İskenderun - Antakya, Gaziantep - Şanlıurfa ve Gebze - Bursa - İzmir otoyolları projelendirildi. Aynı yılda bu projelerin birer etabı olarak Pozantı - Niğde, İskenderun - Belen, Gaziantep - Şanlıurfa, Gaziantep Çevre Otoyolu ve Bursa Çevre Otoyolu projelerinin inşasına başlandı.

2000'li yıllar 1999 Gölcük ve Düzce depremlerinin ve 2001 ekonomik krizinin etkileri sebebiyle otoyol inşaatları açısından durağan başladı. Bu dönemde bitmeye yakın otoyol kesimleri yavaş yavaş tamamlanarak trafiğe açıldı. Ayrıca İzmit - Akyazı arasında 2x2 şeritli olan otoyol kesimi 3x2 şeride çıkarıldı. 2002 genel seçimlerinden sonra siyasi ve ekonomik istikrarın sağlanması ile mevcut otoyol projeleri hız kazandı ancak bölünmüş yol hamlesi yüzünden yeni otoyol projelerine başlanmadı. 2004 yılında ilk etabı açılan Bursa Çevre Otoyolu 2011 yılında tamamlanacaktı. Anadolu Otoyolu'nun trafiğe açılmayan tek kesimi olan Bolu Dağı geçişinde bulunan Bolu Tüneli'nin 700 metrelik kısmı 1999 depremlerinde çökmüştü. Bu durum zorunlu güzergah değişikliğini beraberinde getirdiği için İstanbul - Ankara arasındaki otoyol bağlantısı ancak 2007 yılında mümkün olacaktı. 2008 yılında İzmir Çevre Otoyolu Çiğli'ye kadar uzatıldı. 2009 yılında Gaziantep ile Şanlıurfa birbirine otoyol ile bağlandı. Ayrıca bu tarihte Türkiye Cumhuriyeti Otoyolları için yeni bir devrin başlangıcı oldu. Yap-İşlet-Devret (YİD) modeli ile özel sektöre otoyollar yaptırılacaktı. Bu model 90'lı yıllarda Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) ile denenmiş fakat başarısız olunmuştu. YİD modeli ise KÖİ modeline geçiş garantisinin entegre edilmiş hali idi. YİD metodu ile yapılan ilk otoyol ihalesi İzmit Körfezi'nin ilk gerdanlığı olan Osmangazi Köprüsünü de içeren Gebze - Bursa - İzmir Otoyolu oldu.

2010'lu yıllar Adana ve Mersin'in Niğde'ye 2011 yılında otoyol ile bağlanması ile başladı. Bu tarihte Gaziantep Çevre Otoyolu da tamamlandı. 2012 yılında İstanbul Boğazı'nın üçüncü gerdanlığı olacak Yavuz Sultan Selim (YSS) Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolunun (KMO) İstanbul 3. Çevre Otoyolu kesiminin YİD metodu ile ihalesi yapıldı. 2016 yılında YSS Köprüsünü de içeren KMO İstanbul 3. Çevre Otoyolunun Mahmutbey - Odayeri - Paşaköy ve Osmangazi Köprüsünü de içeren Gebze - Bursa - İzmir Otoyolunun Gebze - Gemlik kesimleri trafiğe açıldı. Bu yılda KMO'nun Avrupa (Odayeri - Kınalı) ve Anadolu (Kurtköy - Akyazı) kesimlerinin YİD ihalesi yapıldı. 2017 yılında İstanbul ile Bursa arasında otoyol bağlantısı tesis edildi. Bu yılda Ankara - Niğde, Kuzey Ege (İzmir - Çandarlı) ve Çanakkale Boğazının ilk gerdanlığı olan 1915 Çanakkale Köprüsü'nü içeren Malkara - Çanakkale otoyollarının YİD ihaleleri yapıldı. 2019 yılında Gebze - Bursa - İzmir otoyolu tamamlanarak İstanbul ve İzmir arasında kesintisiz otoyol bağlantısı sağlandı. Bu tarihte Kuzey Ege Otoyolu da trafiğe açıldı.

2020 yılında KMO'nun Asya ve Avrupa kesimleri ile Ankara - Niğde otoyolu tamamlanarak hizmete girdi. Bu yılda KMO'nun Sazlıdere Köprüsünü de içeren Başakşehir - Nakkaş kesimi ve Aydın - Denizli otoyollarının YİD ihaleleri yapıldı. 2021 yılında KMO'nun Başakşehir - Hasdal kesimi trafiğe açıldı. Bu tarihte Mersin ilinde bulunan Çeşmeli - Kızkalesi otoyolunun YİD ihalesi yapıldı. 2022 yılında Çanakkale Boğazı'nın ilk köprüsü olan 1915 Çanakkale Köprüsü ve Malkara - Çanakkale otoyolu hizmete girdi. 2023 yılında Ankara - Kırıkkale - Delice otoyolunun YİD ihalesi yapıldı. 2024 yılında Aydın - Denizli otoyolu tamamlanarak hizmete açıldı. Bu tarihte Antalya - Alanya ve Kınalı - Malkara otoyollarının YİD ihalesi yapıldı. Ayrıca uzun bir aradan sonra ilk kez kamu kaynakları ile Belen - Topboğazı otoyolunun inşasına başlandı. 2025 yılında ise yine kamu kaynakları ile Gaziantep Çevre Otoyolu'nun OSB uzatmasının inşaatına başlandı.

2025 yılı sonu itibariyle Türkiye Cumhuriyeti'nde 3796 km trafiğe açık otoyol bulunmaktadır. 494 km otoyol ise inşa halindedir. İlerleyen yıllarda yeni YİD otoyol ihalelerinin yapılması beklenmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulunan otoyollar ve bu otoyolların her kesiminin açılış tarihleri aşağıdaki listede verilmiştir. Bu liste her sene sonunda güncellenecektir.

28.12.2025 tarihine kadar hizmete giren otoyolların açılış tarihleri:

Otoyol 1 (İstanbul 1. Çevre Otoyolu):

*Uzunçayır - Mecidiyeköy (Doğu) ve 15 Temmuz Şehitler Köprüsü: 30 Ekim 1973
*Mecidiyeköy (Batı) - Merter ve Haliç Köprüsü: 10 Eylül 1974
*Mecidiyeköy (Doğu) - Mecidiyeköy (Batı) ve Mecidiyeköy Viyadüğü: 16 Aralık 1975
*Uzunçayır - Söğütlüçeşme: 1978

*: Otoyol 1, İstanbul Metrobüs Projesi nedeniyle 2007 yılında Beylerbeyi - Barbaros kavşakları arasına (sadece 15 Temmuz Şehitler Köprüsünü içerecek şekilde) kısaltılmıştır. Kalan kısımlar İBB'ye devredilerek otoyol standartları dışına çıkarılmıştır.

Otoyol 2 (İstanbul 2. Çevre Otoyolu):

*Kozyatağı - Levent ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü: 3 Temmuz 1988
Levent - Hasdal kesimi ve Hasdal - Okmeydanı Bağlantı Yolu: 4 Temmuz 1989
Hasdal - Mahmutbey (Doğu): 25 Ekim 1989
**Metris - Esenler Bağlantı Yolu: 1 Mayıs 1994
Altunizade (1. Çevre Otoyolu) - Ümraniye (2. Çevre Otoyolu) Bağlantı Yolu / Şile Otoyolu: 12 Temmuz 1998

*: Otoyol 2'nin ilk kesimi trafiğe açıldığında yol çalışmaları bitirilmediği için tek platform gidiş-geliş 2x2 şerit olarak kullanılıyordu. Açılıştan birkaç ay sonra eksikler tamamlanarak iki platform 4x2 şeritli hale getirildi.
**: Metris kavşağı, Otogar bağlantı yolu tamamlanamadığı için 1994'e kadar yalnızca Otoyol 2 ile Eski Edirne Asfaltı Caddesi arasında bağlantı sağlamaktaydı.

Otoyol 3 (İstanbul - Edirne Otoyolu / Avrupa Otoyolu):

*Topkapı (Vatan Caddesi) - Sağmalcılar: 1978
**Kapıkule (Edirne (Batı)) - Edirne (Doğu) (Edirne Çevre Otoyolu): 15 Kasım 1987
*Sağmalcılar - Mahmutbey (Batı) kesimi ve Çobançeşme - Mahmutbey (Batı) Bağlantı Yolu (Basın Ekspres Yolu): 25 Ekim 1989
***Mahmutbey - Kumburgaz: 16 Temmuz 1990
***Kumburgaz - Selimpaşa: 3 Ekim 1990
***Selimpaşa - Lüleburgaz: 25 Kasım 1992
Lüleburgaz - Babaeski: 22 Ekim 1993
Babaeski - Edirne (Doğu): 29 Ekim 1994

*: Otoyol 3'ün Vatan Caddesi - Mahmutbey (Doğu) arasında kalan kesimi 2015 yılında İBB'ye devredilerek otoyol standartları dışına çıkarılmıştır.
**: Otoyol 3'ün Edirne Çevre Otoyolu kesimi, Avrupa Otoyolundan bağımsız olarak 2x2 şeritli ve ücretli olarak inşa edilmiştir. Avrupa Otoyolu 1994'te tamamen trafiğe açılınca Edirne Çevre Otoyolu ücretsiz hale getirilmiştir.
***: Otoyol 3'ün Hadımköy - Kınalı arasında kalan kesimi 1977'de ihale edilen Kınalı - Akyazı Otoyolu kapsamında inşa edildiği için 2x2 şeritlidir.

Otoyol 4 (İstanbul - Ankara Otoyolu / Anadolu Otoyolu):

*İzmit (Batı) - Gebze: 30 Aralık 1984
**Ataşehir (Anadolu Otoyolu Kavşağı/2. Çevre Otoyolu) - Gebze: 20 Ağustos 1990
Çamlıca Kavşağı (İstanbul 1. Çevre Otoyolu) - Ataşehir (Anadolu Otoyolu Kavşağı/2. Çevre Otoyolu) / Anadolu Otoyolu 1. Çevre Otoyolu Bağlantısı: 17 Haziran 1991
İzmit (Batı) - İzmit (Doğu): 9 Ekim 1991
*İzmit (Doğu) - Akyazı: 18 Ekim 1991
**Şekerpınar - Çayırova Bağlantı Yolu: 23 Aralık 1991
Gerede - Ankara (Ankara Çevre Otoyolu Kavşağı): 28 Ekim 1992
Gümüşova - Kaynaşlı: 27 Aralık 1992
Akyazı - Gümüşova: 28 Aralık 1992
Gerede - Bolu (Doğu): 5 Şubat 1993
**Samandıra - Kartal ve **Kurtköy - Pendik Bağlantı Yolları: 29 Aralık 1993
Bolu (Doğu) - Bolu (Batı): 6 Kasım 1994
Bolu (Batı) - Abant: 17 Ağustos 1996
Kaynaşlı - Abant ve Bolu Dağı Tüneli: 23 Ocak 2007
**Sultanbeyli Bağlantı Yolu: 11 Mayıs 2011

*: Otoyol 4'ün Gebze - Akyazı arasında kalan kesimleri 1977'de ihale edilen Kınalı - Akyazı Otoyolu kapsamında inşa edildiği için 2x2 şeritliydi. 1995-2000 yılları arasında Gebze - İzmit (Batı) ve 1999 - 2003 yılları arasında İzmit (Doğu) - Akyazı arasındaki kesimler 3x2 şeride çıkarılmıştır. İzmit şehir geçişi ise tünel ve viyadüklerin genişletmeye elverişli olmaması sebebiyle genişletilememiştir.
**: Otoyol 4'ün Ataşehir - Gebze arasında kalan kesimi ilk açıldığında Kartal, Sultanbeyli, Pendik ve Çayırova bağlantı yolları tamamlanmadığı için yalnızca ana gövde trafiğe açılabilmiştir. İlerleyen yıllarda söz konusu bağlantı yolları tamamlanmıştır.

Otoyol 5 (Gebze - İzmir Otoyolu):

*İzmir (Otogar Kavşağı) - Karasuluk kesimi ve Karasuluk - Ankara Cad. Bağlantı Yolu: 10 Temmuz 1997
**Bursa (Batı) - Mudanya Yolu: 1 Aralık 2004
**Mudanya Yolu - Çağlayan (Bursa): 5 Haziran 2006
**Görükle Bağlantı Yolu: 29 Ekim 2006
Kemalpaşa Bağlantı Yolu: 20 Ekim 2015
Altınova - Gemlik: 21 Nisan 2016
Gebze (Muallimköy) - Altınova ve Osmangazi Köprüsü: 1 Temmuz 2016
Karasuluk (İzmir) - Kemalpaşa: 8 Mart 2017
Gemlik - Çağlayan (Bursa): 12 Mart 2017
Kemalpaşa - Saruhanlı: 1 Aralık 2018
Saruhanlı - Akhisar ve Balıkesir (Batı) - Balıkesir (Kuzey) kesimleri: 17 Mart 2019
Bursa (Batı) - Balıkesir (Kuzey) ve Balıkesir (Batı) - Akhisar kesimleri: 4 Ağustos 2019

*: Otoyol 5'in bu kesimi İzmir Çevre Otoyolu Projesi kapsamında inşa edilmiş olup 1997 - 2017 yılları arasında Otoyol 30 bünyesinde idi.
**: Bursa Çevre Otoyolu 2004 - 2018 yılları arasında Otoyol 33 olarak numaralandırılmıştır. 2018'den sonra Bursa Çevre Otoyolu'nun Çağlayan kavşağının batısında kalan kesimi O-5, güneyinde kalan kesimi O-22 olarak numaralandırılmış, O-33 numarası Kuzey Ege Otoyoluna verilmiştir.

Otoyol 6 (Kınalı - Balıkesir Otoyolu; Malkara - Çanakkale kesimi):

Çanakkale - Malkara ve 1915 Çanakkale Köprüsü: 18 Mart 2022

Otoyol 7 (Kuzey Marmara Otoyolu; Kınalı - Akyazı kesimi):

Odayeri - Paşaköy, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Mahmutbey - Odayeri Bağlantı Yolu, Reşadiye (Çekmeköy) - Çamlık (Ümraniye) Bağlantı Yolu: 26 Ağustos 2016
Paşaköy - Mecidiye: 4 Temmuz 2017
Hüseyinli - Kömürlük Bağlantı Yolu: 18 Ağustos 2018
Odayeri - Yassıören: 13 Kasım 2018
Yassıören - Çatalca, Başakşehir - Habibler ve Mecidiye - Balçık: 13 Mart 2019
Balçık - Sevindikli ve Liman Bağlantı Yolu: 30 Mayıs 2019
Çatalca - Kınalı: 8 Mart 2020
Sevindikli - İzmit (Doğu): 19 Eylül 2020
İzmit (Doğu) - Akyazı: 19 Aralık 2020
Habibler - Hasdal: 21 Mayıs 2021

Otoyol 20 (Ankara Çevre Otoyolu):

*Eskişehir Yolu - Anadolu Otoyolu Kavşağı (Ankara) - Susuz (İstanbul Yolu): 28 Ekim 1992
Eskişehir Yolu - İncek: 18 Ekim 1993
Susuz (İstanbul Yolu) - Havalimanı: 28 Aralık 1994
**İncek - Gölbaşı (Konya Yolu): 28 Ekim 1995
Havalimanı - Samsun Yolu: 24 Kasım 1996
Gölbaşı (Konya Yolu) - Samsun Yolu: 2 Kasım 1998

*: Bu tarihte söz konusu otoyol kesimi, Otoyol 4'ün Gerede - Ankara kesimi ile aynı anda trafiğe açılmıştır.
**: Bu kesimdeki Pozantı Kavşağı (Otoyol 21'in Ankara'daki başlangıç noktası) 3 yönlü olarak inşa edilmiş ancak Otoyol 21'in Ankara sınırları içerisinde kalan kesimi yapılmadığı için söz konusu kavşak 25 yıl boyunca trafiğe kapalı kalmıştır. Pozantı kavşağı 2019 - 2020 yılları arasında, Ankara - Niğde otoyolu inşaatı kapsamında mevcuttaki 3 yönlü kavşak 4 yönlü olarak yeniden inşa edilerek trafiğe açılmıştır. 4. yön Ankara şehir merkezine (Eskişehir Yoluna) bağlanacak şehir içi bulvara giriş ve çıkış olanağı sağlamakta olup söz konusu bulvarın ilk etabı 31 Ekim 2024'te trafiğe açılmıştır.

Otoyol 21 (Tarsus - Ankara Otoyolu):

*Pozantı (Güney) - Akçatekir: 15 Aralık 1984
**Tarsus - Damlama: 12 Ekim 1992
**Akçatekir - Damlama: 30 Aralık 1993
***Pozantı (Kuzey) - Eminlik: 12 Mart 2009
Pozantı (Güney) - Pozantı (Kuzey): 22 Kasım 2010
Eminlik - Kemerhisar kesimi ve Kemerhisar Bağlantı Yolu: 22 Kasım 2010
Kemerhisar - Niğde (Güney): 1 Kasım 2011
Niğde (Güney) - Niğde (Kuzey): 20 Şubat 2013
Niğde (Kuzey) - Gölcük: 29 Nisan 2015
Ankara (Ankara Çevreyolu Pozantı Kavşağı) - Acıkuyu ve Gölcük - Alayhan: 4 Eylül 2020
Alayhan - Acıkuyu: 16 Aralık 2020

*: Pozantı (Güney) - Akçatekir kesimi 1984 yılında açıldığında 2x2 şeritliydi. Söz konusu otoyol kesimi, 1995-2000 yılları arasında yapılan genişletme çalışmaları sonucu 3x2 şeride çıkarılmıştır.
**: Damlama kavşağı geçici olarak 1992 yılında devreye alınmış, 1993 yılında Akçatekir - Damlama kesimi devreye alınınca otoyol ana gövdesi dışında kaldığı için devreden çıkarılmıştır. Söz konusu kavşağın konumu günümüzde Pelit Taşpınar tesislerinin olduğu yerdir. Ayrıca Adana - Ankara (D.750) devlet yolundaki, eski bağlantı yoluna ait üst geçit köprüsü halen atıl bir vaziyette durmaktadır.
***: Pozantı (Kuzey) - Eminlik ve Eminlik - Ereğli Bağlantı Otoyolu kesimi, söz konusu kesimin inşaatı tam olarak bitmediğinden dolayı Pozantı geçişinin inşaatı bitene kadar "ücretsiz devlet yolu" şeklinde işletildi. Hız limiti 90 km/sa idi ve bu kesimden Pozantı geçişi açılana kadar ücret alınmadı.

Otoyol 21A (Eminlik - Ereğli Bağlantı Otoyolu):

Eminlik - Ereğli: 12 Mart 2009

Otoyol 21B (Harmandalı - Kırşehir Bağlantı Otoyolu):

*Harmandalı - Kırşehir: 16 Aralık 2020
Ortaköy Yolu (D.757) - Kayseri Yolu (D.260): 13 Ağustos 2022

*: Söz konusu otoyol kesimi, doğu ucu eksik biçimde yani Ortaköy Yolu (D.757) - Kayseri Yolu (D.260) kesimi olmadan trafiğe açılmıştır. Otoyolun doğu ucu ilerleyen yıllarda tamamlanarak trafiğe açılmıştır.

Otoyol 22 (Bursa - Sivrihisar Otoyolu; Bursa (Çağlayan) - Turanköy kesimi):

*,**Çağlayan - Bursa (Doğu): 5 Haziran 2006
*Bursa (Doğu) - Turanköy: 19 Mayıs 2011
Yıldırım Bağlantı Yolu: 7 Kasım 2014

*: Bursa Çevre Otoyolu 2004 - 2018 yılları arasında Otoyol 33 olarak numaralandırılmıştır. 2018'den sonra Bursa Çevre Otoyolu'nun Çağlayan kavşağının batısında kalan kesimi O-5, güneyinde kalan kesimi O-22 olarak numaralandırılmış, O-33 numarası Kuzey Ege Otoyoluna verilmiştir.
**: Bu kesim Yıldırım Bağlantı Yolu tamamlanmadan trafiğe açılmıştır. Söz konusu bağlantı yolu güzergahı değiştirilerek ilerleyen yıllarda tamamlanıp trafiğe açılmıştır.

Otoyol 30 (İzmir Çevre Otoyolu):

Uzundere - Buca (Aydın Otoyolu Kavşağı) - Pınarbaşı: 24 Aralık 1993
Pınarbaşı - Otogar: 10 Temmuz 1997
Uzundere - Limontepe: 15 Ağustos 1998
*Uzundere - Balçova: 30 Nisan 1999
Balçova Viyadüğü: 30 Temmuz 2002
Otogar - Örnekköy: 19 Ocak 2007
Örnekköy - Atatürk OSB: 15 Haziran 2008
Atatürk OSB - Çiğli Jet Üssü: 1 Haziran 2011
Çiğli Jet Üssü - Koyundere: 5 Kasım 2014

*: Otoyol 30'un bu kesimi Balçova Viyadüğü tamamlanmadan geçici olarak Mehmetçik Bulvarı'na bağlantı sağlanarak trafiğe açılmıştır. Söz konusu viyadük ilerleyen yıllarda tamamlanarak Mehmetçik Bulvarı bağlantısı kapatıldıktan sonra trafiğe açılmıştır.

Otoyol 31 (İzmir - Burdur (Bucak) Otoyolu; İzmir (Buca) - Denizli (Kocabaş) kesimi):

Buca (İzmir Çevreyolu Kavşağı) - Havalimanı (Tahtalıçay): 24 Aralık 1993
Havalimanı (Tahtalıçay) - Belevi: 8 Haziran 1996
*Germencik - Aydın (Batı): 1 Temmuz 1998
Belevi - Germencik ve 75. Yıl Selatin Tüneli: 10 Nisan 2000
Aydın (Batı) - Aydın (Güney): 8 Nisan 2004
Aydın (Güney) - Aydın (Doğu): 25 Kasım 2016
Kuyucak - Kocabaş: 3 Kasım 2023
**Aydın (Doğu) - Kuyucak (Yenipazar Bağlantı Yolu hariç): 17 Ekim 2024
Yenipazar Bağlantı Yolu: 12 Mart 2025

*: Otoyol 31'in bu kesimi ilk açıldığında ücretli otoyol iken Aydın (Batı) kavşağının birkaç km batısına yapılan alın gişeleri ile Aydın şehir geçişi ücretsiz olmuştur.

Otoyol 32 (İzmir - Çeşme Otoyolu):

*Balçova - Urla: 4 Temmuz 1992
Urla - Karaburun: 1 Temmuz 1993
Karaburun - Zeytinler: 1 Aralık 1993
Zeytinler - Alaçatı: 27 Ağustos 1995
Alaçatı - Çeşme: 24 Ağustos 1996

*: Otoyol 32'nin Narlıdere - Çeşme kesimi ücretliydi. 2017 yılında Serbest Geçiş Sistemi'nin (SGS) kurulması ile gişeler batıya kaydırılarak Güzelbahçe - Narlıdere arası da ücretsiz hale getirildi.

Otoyol 33 (Kuzey Ege Otoyolu (İzmir - Soma Otoyolu; Koyundere - Çandarlı kesimi):

Menemen - Çandarlı: 30 Ekim 2019
Koyundere - Menemen: 22 Şubat 2020

Otoyol 51 (Adana - Silifke (Taşucu) Otoyolu; Adana (Üniversite) - Mersin (Çeşmeli) kesimi):

*,****Üniversite - Çamtepe: 30 Eylül 1991
Çamtepe - Tarsus (Batı) ve **Tarsus Bağlantı Yolu: 12 Eylül 1997
Tarsus (Batı) - Mersin ve ***Serbest Bölge Bağlantı Yolu: 16 Kasım 1998
Mersin - Çeşmeli: 30 Kasım 2000

*: Üniversite - Çamtepe kesimi Otoyol 52'nin Üniversite - Yılankale kesimi ile aynı anda trafiğe açılmıştır. Söz konusu kesimin açılışının yapıldığı tarihte Tarsus (Doğu), Adana (Batı) ve Adana (Kuzey) kavşakları bağlantı yolları tamamlanamadığı için trafiğe açılmamıştır. Çamtepe - Yılankale arasında ilk başta sadece Otoyol 52'de kalan Adana (Doğu) kavşağı trafiğe açıktı. İlerleyen yıllarda kavşaklar bağlantı yolları tamamlandıkça devreye alınmıştır.
**: Tarsus Bağlantı yolunun söz konusu tarihte yalnızca Tarsus (Batı) ve Gazipaşa Caddesi kavşakları arası trafiğe açılmıştır. Bağlantı yolunun Gazipaşa Caddesi - D.400 karayolu arasındaki kesim 2001 yılında tamamlanarak trafiğe açılmıştır.
***: Serbest Bölge bağlantı yolunun Hal - D.400 (ATAŞ) kavşakları arası söz konusu tarihte tamamlanamadığı için trafiğe açılamamış, ilerleyen yıllarda yapımı tamamlanarak hizmete girmiştir.
****: Otoyol 51'in Üniversite - Adana (Batı) kesimi ücretli olarak trafiğe açılmıştır. 2006 yılında Adana (Batı) kavşağının birkaç km batısına alın gişeleri yapılarak Adana (Batı) - Üniversite arasındaki otoyol kesimi ücretsiz olmuştur.

Otoyol 52 (Adana - Habur Otoyolu; Adana (Üniversite) - Şanlıurfa (Doğu) kesimi):

*,***Üniversite - Yılankale: 30 Eylül 1991
**Yılankale - Osmaniye: 12 Şubat 1992
Osmaniye - Bahçe: 11 Aralık 1993
Nurdağı (Kömürler) - Narlı: 12 Aralık 1995
****Narlı - Gaziantep (Doğu): 22 Ağustos 1996
Bahçe - Nurdağı (Kömürler): 28 Eylül 2000
Birecik - Şanlıurfa (Kuzey): 4 Ekim 2006
Gaziantep (Doğu) - Nizip: 24 Ocak 2007
Nizip - Birecik: 6 Mart 2009
Şanlıurfa (Kuzey) - Şanlıurfa (Doğu): 16 Şubat 2010

*: Üniversite - Yılankale kesimi Otoyol 51'in Çamtepe - Üniversite kesimi ile aynı anda açılmıştır.
**: Yılankale - Osmaniye kesiminde söz konusu tarihte Ceyhan bağlantı yolunun yalnızca bir kısmı (Yumurtalık yolu bağlantısı) açılmıştır. Kalan kısmı (D.400 bağlantısı) ilerleyen yıllarda açılmıştır.
***: Otoyol 52'nin bu kesimi ücretli olarak trafiğe açılmıştır. 2006 yılında Yılankale Kavşağının birkaç km doğusunda Adana (Doğu) alın gişeleri yapılarak Üniversite - Yılankale kesimi ücretsiz olmuştur
****: Otoyol 52'nin bu kesimi ücretli olarak trafiğe açılmıştır. 2024 yılında Gaziantep (Batı) ve Gaziantep (Doğu) alın gişeleri yapılarak Gaziantep (Batı) - Gaziantep (Doğu) arasındaki otoyol kesimi ücretsiz olmuştur.

Otoyol 53 (Toprakkale/Ceyhan - Antakya Otoyolu; Toprakkale/Ceyhan - Belen kesimi):

*Toprakkale - Erzin ve **Gözeneler - Ceyhan: 30 Ağustos 1993
Osmaniye OSB Bağlantı Yolu: 1995
Erzin - Payas: 21 Nisan 1996
***Payas - İskenderun: 23 Temmuz 1998
***İskenderun - Çankaya ve Şekere - Arsuz Bağlantı Yolu: 22 Mayıs 2001
***Çankaya - Belen: 22 Ocak 2003

*: Otoyol 53'ün bu kesiminde Osmaniye OSB bağlantı yolu ilk etapta inşa edilmemişti. Söz konusu bağlantı yolu ilerleyen yıllarda eklenmiştir.
**: Otoyol 53'ün bu kesiminde Serbest Bölge Bağlantı Yolu kısmen trafiğe açılabilmiştir. Söz konusu bağlantı yolu ilerleyen yıllarda BOTAŞ'a kadar uzatılmıştır.
***: Payas - Şekere arasında kalan otoyol kesimi 1987'de ihale edilen Ceyhan/Toprakkale - İskenderun Otoyolu projesi kapsamında inşa edildiği için bağlantı yollarında şu anda kullanılmayan ücret toplama istasyonları bulunmaktadır. Fakat 1998'de inşaatına başlanan Çankaya - Belen Otoyolu 2003 yılında trafiğe açılmadan önce Payas - İskenderun kavşakları arasında Denizciler mevkiine alın gişeleri yapılmış, otoyolun İskenderun geçişi tamamen ücretsiz olmuştur.

Otoyol 54 (Gaziantep Çevre Otoyolu):

*D.400 (Batı/Dülükbaba) - Güneykent: 2006
Güneykent - Akkent: 2008
Akkent - Havalimanı: 2010
Havalimanı - Gaziantep (Doğu) ve İbrahimli Bağlantı Yolu: 2011

*: Otoyol 54'ün bu kesimi İbrahimli Bağlantı Yolu tamamlanmadan trafiğe açılmıştır. Söz konusu bağlantı yolu ilerleyen yıllarda tamamlanarak trafiğe açılmıştır.

28.12.2025 tarihi itibariyle inşa halindeki otoyollar:

Otoyol 6: Kınalı - Balıkesir Otoyolu; Kınalı - Malkara kesimi.
Otoyol 7: Kuzey Marmara Otoyolu; Nakkaş - Başakşehir (Sazlıdere Köprüsü dahil) kesimi.
Otoyol 51: Adana - Taşucu Otoyolu; Çeşmeli - Kızkalesi kesimi.
Otoyol 53: Ceyhan/Toprakkale - Antakya Otoyolu; Belen - Maraşboğazı kesimi.
Otoyol 54: Gaziantep Çevre Otoyolu; D.400 (Batı/Dülükbaba) - OSB kesimi.
Otoyol ?: Afyon - Alanya Otoyolu; Serik - Konaklı kesimi.
Otoyol ?: Ankara - Samsun Otoyolu; Ankara - Delice kesimi.
 
Geri
Üst