Mevlevihane
Mevlevilikle ilgili en eski kaynak olanMenakıb-ül Arifin kitabından anlaşıldığı üzere; Hazreti Mevlana hayattayken Muineddin Süleyman Pervane’nin isteği üzerine Fahreddini Iraki isimli halifesini Tokat’a göndermiş ve Pervane’nin 13’üncü yüzyılda yaptırdığı zaviye ile Mevlevilik Tokat’ta yayılmaya başlamıştır. Muhtemelen bu zaviye 15’inci yüzyılın sonunda Uzun Hasan’ın Tokat’ı yakması esnasında yok olmuş ve ikinci defa Bey Sokağı girişinde bulunan arsaya Sultan III. Ahmed Dönemi’nde Yeniçeri Ağası Sülün Mustafa Paşa tarafından 1638’de yaptırılmıştır. Bu yapı tümüyle varlığını günümüze kadar sürdürememiştir.
Yanda bugün özel mülkiyette bulunan Mevlana Hamamı, girişteki taş kapı ve konaktaki hamam ve bitişiğindeki oda o dönemden kalmıştır. Bugün son onarımlarla 19’uncu yüzyıl Tokat evlerinin mimari özelliklerini yansıtmaktadır. İki katlı yapının zemin katı “L” biçimli bir koridor çevresindeki odalardan oluşan bir plana sahiptir. İkinci kat büyük tek salon olarak planlanmıştır. Semahane olarak kullanılan bu bölüm kubbe ile örtülmüştür, kubbenin ortası ise bitkisel motiflerle bezenmiştir. Yapı, ahşap karkas arası kerpiç dolgu kullanılarak bağdadi tarzında inşa edilmiştir.
Kaynak: Tokat İl Kültür Turizm Müdürlüğü
