Torul Büyükçit Köyü "Meryemana (Panagia Theotokos) Manastırı
Torul İlçesi, Büyükçit Köyü Vadisi’nde Çit deresinin sol tarafındaki yamaç üzerindedir. Manastır, yüksek duvarlarla çevrili avlunun içindedir. Kaynaklarda, Manastırın 890 yılında, bir diğer kaynakta da 900 yılında Theotokos Meryem adına, üç keşiş tarafından kurulduğu belirtilmektedir. Daha sonra 1830 yılında ikinci kez inşa edilen kilise, 1870’lerde okul olarak kullanılmış ve 19. yy Trabzon Komnenos Krallığı döneminde onarılmıştır. Manastır 80 m x 40 m ölçülerindeki bir alan üzerine kurulmuş ve etrafı duvarla çevrilmiş, ortasına kilise yerleştirilmiştir. 12,50 x 8,60 metre boyutlarındaki kilise üç nefli bazilikal planlıdır. Girişleri mermer malzemeden olan kiliseye batı ve güneybatı köşelerinden iki kapıyla ulaşılmaktadır. Yapının üst örtüsü ve kiborion girişi yıkılmıştır. Üçlü apsisin her birinde birer pencere bulunmaktadır. Kilisenin beşik tonoz örtüsü tamamen yıkılmıştır. Kilisede yer yer basit tarzda bezemeler ile asma dalı ve üzüm salkımı işlendiği görülmektedir. Kilisenin doğu kesiminde bir şapel, kuzeydoğu köşeye yakın bir yerde de sarnıç bulunmaktadır.
Kaynak: Gümüşhane İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
