Tema düzenleyici

Göktürkçe Öğreniyorum

  • Konbuyu başlatan Konbuyu başlatan Emir
  • Başlangıç tarihi Başlangıç tarihi

Emir

Moderatör
Albay
Katılım
19 Ara 2023
Mesajlar
5,228
Beğeni
11,593
Yaş
36
Konu sahibi
Türk alfabesinin, belgelenebilir 2500 yıllık bir geçmişi bulunmaktadır. En sağlam ürünlerini Göktürkler döneminde vermiştir; bunlar, günümüzde Orhun Yazıtları olarak anılır. Taşa yazılan bu yazılarla birlikte, kağıt üstüne yazılı ürünlerimiz de bulunmaktadır. Kitap biçiminde bir de Irk Bitig adlı yapıt günümüze ulaşmıştır.

image


Uygurların Göktürkleri yıkmasından sonra işler değişti. Kendi yazı düzeneğimizi bir kıyıya koyup, Soğd kökenli alfabeyi işlekleştirmelerinden sonra, ulusumuzda kopukluklar yaşanmaya da başlamış oldu. Odur, budur biz bir daha ortak bir yazı düzeneği kullanmadık. Kiril kullanan Asya Türklerinde bile ortaklık yoktur. Birinde olan damga, bir başkasında bulunmaz. İşte! Böylesi bir dağınıklıkta bile, biz yeniden birleşebileceğimizi, sözlerimizi kendi yazı düzeneğimiz ile somutlaştırabileceğimizi, elle tutulur duruma getirebileceğimizi söylüyoruz. Bunun için çalışıyoruz; Türk alfabesi yeniden işleklik kazansın.

Türk alfabesini öğretme ve yaygınlaştırma akımı, tüm kurum ve kuruluşlardan bağımsız olarak sürer, toplum tabanında yayılmayı amaçlar.

Alıntı: Kutlu Yayınevi

Kutlu yayınevi son yıllarda amatör yazarlara da destek veren bir yayınevi. Güzel kitapları var. ‘‘Göktürkçe Öğreniyorum’’ da bunlardan birisi.
 
Konu sahibi
Göktürk Alfabesi Temel Bilgiler:

Kökeni:
Tam olarak kesinleşmemekle birlikte, Soğd alfabesinden esinlenilerek oluşturulduğu ve Türkler'e özgü hale getirildiği düşünülüyor.

Türü: Harf temelli (alfabetik) bir yazı sistemidir. Ancak sessiz harfler için farklı, sesli harfler için ise daha az sayıda işaret bulunur. Bu nedenle bazı kaynaklarda "yarı-hece yazısı" olarak da anılır.

Karakter Sayısı: 38-40 civarında harf (işaret) bulunur. 4 sesli harf vardır (a/e, ı/i, o/u, ö/ü), geri kalanı sessiz harflerdir.

Yazım Yönü: Sağdan sola, yukarıdan aşağıya doğru yazılır. Harfler genellikle bitişik değildir, ayrı yazılır.

En Ünlü Örnekleri: Orhun Yazıtları (Kül Tigin, Bilge Kağan ve Tonyukuk Anıtları). Bu anıtlar, Türk tarihinin, devlet yönetiminin, töresinin ve halka hesap verme anlayışının ilk yazılı belgeleridir.

Alfabenin İlginç Özellikleri:

Benzeşme (Harmoni) Kuralı:
Türkçenin en temel özelliği olan büyük ve küçük ünlü uyumuna göre sessiz harflerin kalın/ince (art/ön) biçimleri vardır. Örneğin, "ok" ve "ök" yazarken "k" sesi için farklı harfler kullanılır.

Hece Başı/Hece Sonu Ayrımı: Bazı sessiz harfler, kelimenin başında mı yoksa sonunda mı geldiğine göre farklı şekilde yazılır. Örneğin, "alp" (yiğit) kelimesindeki "l" ile "alp" kelimesinin okunuşundaki "l" farklıdır.

Noktalama: Kelimeler, iki nokta üst üste benzeri bir işaretle ayrılır.

Göktürk Alfabesi Tablosu (Küçük Bir Örnek):
1761646054030.png
 
Geri
Üst