Samsun - Ören Yerleri

[Çetin KOŞAR]

Dündartepe (Öksürüktepe) Ören Yeri

Asri Mezarlığın Altında, Gazi İlköğretim Okulunun Karşısındadır.
DÜNDARTEPE
Samsun'a 3 km. uzakta Mert ırmağı boyunda bir höyüktür. 1940-1941 yıllarında burada yapılan kazılarda üç ayrı kültür ortaya çıkarıldı. Birincisi, en altta Kalkoltik çağ ile ilgilidir. Burada dört yerleşme yeri bulundu. Hepsinde teknik ve biçim yönünden birbirinin aynı elle yapılmış çanak çömleğe rastlandı. Renkleri gri, siyah ve kırmızıdır. Kaba geometrik süslü olanları da vardır. Bunlar, Alişar ve Alacahöyük çanak çömleklerine çok benzemektedir. Halkın tarım ve hayvancılıkla geçindiği anlaşılmaktadır, ikinci kültürde çanak çömlekler, yine elle yapılmış ve perdahlanmıştır. Hemen hepsinde kulp vardır. Madenden yapılmış eşya ve savaş araçları çoktur. Ayrıca domuz dişlerinden ve geyik boynuzlarından yapılan aletlere de rastlanır. En önemli buluntular, pişmiş topraktan yapılmış olan idollerdir. Üçüncü kültür, Hitit çağma ait olup kaim bir yangın tabakası üzerine kurulmuştur. Bir Hitit evinde bulunan damga mühür bu yapının İ.Ö. 1500-1200 çyıllan arasında yapıldığını belirtmektedir. Çanak çömlekler, çarkla yapılmıştır. Renkleri, kırmızı, kahverengi, gri ve beyazdır. Burada bulunan çaydanlıklar Alışar, Alacahöyük ve Boğazköy'dekilere benzer. Bu Hitit şehri İ.Ö. 1200'de bir yangınla yok olmuştur.(tarihogretmeni.net)


(+)
Yaklaşık 15 metre yüksekliğinde 220x200 ebadındadır. Kılıç KÖKTEN Başkanlığında Tahsin ÖZGÜÇ ve Nimet ÖZGÜÇ’ten oluşan heyet tarafından 1940 ve 1941 yıllarında iki dönem kazılar yapılmıştır. Höyüğün Öksürüktepe ve Dündartepe diye iki adı vardır. Bu adların birincisi tepede gömülü olan pir’in öksüren çocuklara tedavi etmesinden, ikincisi de Dündarlar yatağı olmasından ötürü verilmiştir. Kazılar neticesinde üç kültür katı tespit edilmiştir. Kalkolitik Çağ, Tunç Çağı ve Hitit kültürüne ait belgeler ortaya çıkarılmıştır. Bu höyüğün tarihi en son M.Ö. l500-l200 yıllarına dayandırılmıştır.


(+)
Höyükte Kalkolitik, Eski Tunç ve Hitit çağlarına ilişkin üç kültür katı vardır. Höyüğün tepesindeki en son yerleşme Eski Tunç Çağı'na aittir. Höyüğün eteklerinde Hitit yerleşmesine rastlanmıştır. 1. kültür katında Kalkolitik döneme tarihlenen yapı kalıntıları, el yapımı seramik parçaları, pişmiş toprak ağırlıklar, çakmaktaşı bıçak vs. bulunmuştur. Höyüğün tepesinde ve eteklerindeki 2. kültür katı Eski Tunç Çağı'na tarihlenmektedir. Yangınla sona eren bu katta dörtgen planlı ev ve ocak, koyu gri renkli, içi kırmızı yada kahverengi kaplar, kemik eşyalar, pişmiş toprak ağırşaklar bulunmuştur. Höyüğün tepesi dışında eteklerinde Hitit dönemine tarihlenen 3. kültür katında üç yapı katı saptanmıştır. Birinci yapı katında taş temelli kerpiçten evler (M.Ö. 1500-1200), ikinci yapı katında taş temel kalıntıları (M.Ö.1500), üçüncü yapı katında çoğu boya astarlı, çarkta yapılmış ve iyi fırınlanmış seramik buluntuları, pişmiş toprak mühürler, hayvan heykelcikleri, kemik iğneler (M.Ö.1500'den önce) ele geçirilmiştir.


(+)
Günümüzde bu kentin yapıları ile çevrelenmiştir.
Mert Irmağı kenarında yer alan höyüğün çevresi verimli topraklarla çevrilidir. Höyüğün Dündartepe ve Öksürük Tepe olarak iki ismi bulunmaktadır. Öksürük tepe adı, aynı adlı bir yatırın tepenin üstündeki mezarından gelmektedir. Boyutları olarak 200 x 220 x 15 m verilmektedir. Tepenin kuzey ve kuzeybatı yönü dik, güney ve güneydoğu yönü ise yumuşak eğimle son bulmaktadır. Samsun-Sivas Demiryolu tepeyi ikiye ayırmakla kalmamış, yapımı sırasında toprak çekilerek höyüğün büyük bir kısmı yok edilmiştir.

Yerleşmenin etekleri yapılaşma ve yol nedeniyle tahrip olmuştur. Batı ve kuzeyinde tarım yapılmaktadır. (tayproject.org)



Önce Samsun Sivas Tren Yolu Geçmiş Üstünden.
Ardından sağlı sollu konutlar yerleşmiş



İkinci Kısım Yerleşim Yerleri ve Yollar açılmış Höyük üzerinde



(+) Kazılarak Tarla Yapılmış




(+) Üstünden Geçen İkinci Yolumuz



(+)Ya da ÇAğdaş Höyüklerimiz



Öksürük Tepe Höyüğünden Toptepe Höyüğü

[g.kurtça]

gerçekten böyle birin varlığından bile habersizdim ama sizin sayenizde bu bilgiye ulaşmak çok güzel.şuanki haline gerçekten çok üzüldüm en kısa zamanda bişeyler yapılır burası için.

[Çetin KOŞAR]

Hasköy’deki Toptepe Tümülüsleri (Belediye Evleri Mahallesinde Samsun-Çarşamba Karayolunun üstünde yer alan biri büyük, diğeri küçük iki tepeden oluşmaktadır.) II. Derece Sit Alanıdır. l993 Yılı yaz aylarında Müze Müdürlüğünce bu tümülüste bir ay süreli kurtarma kazısı yapılmıştır.



(+) Bayrağımız Küçük Tümülüstedir



(+)Küçük Tümülüsten Büyük Tümülüse Bakış



(+) Liman Mevkiinden Toptepe

[Çetin KOŞAR]

Yedi Tepeli şehir denince akla hemen İstanbul gelir.

Ben Samsun'daki tepeleri tek tek dolaşmaya devam ediyorum. Şimdiye kadar çıktığım tepe sayısı 7'yi çoktan geçti. Ancak, hangi tepeye çıksam mutlaka bir tarihi kalıntıyla karşılaşıyorum.

İşte o tepelerden birisi de Samsun Merkeze 2 km uzaklıkta, Canik İlçesi Hacı İsmail Köyünde. 2007 yılında yapılan arkeolojik kazılar neticesinde tarihi bir kral mezarı bulunmuş.

Milattan Önce 1. yüzyıl Helenistik Dönem'e ait 25 metre uzunluğunda, iki bölmeli dromes (kolidor) bölümden oluşan ön ve defin odası bulunan ve kral mezarlığı olduğu tahmin edilen altı kişilik tümülüsün Samsun'da daha önce bulunan tarihi Amisos Tümülüsleri'nden büyük olduğu bildirildi.

Tümülüs denize ve Amisos Antik Kenti'nin bulunduğu tahmin eden bölüme hakim bir yerde yapılmış ve içinde mükemmel bir işçilik kullanılmış.

Fakat, tüm tarihi kalıntılarda olduğu gibi buradaki Tümülüs de Antik Çağ soygununa uğramış. Günümüzde de define avcılarının saldırıdına uğradığı için girişler demir kapılarla kapatılıp kilitlenmiş.

Tabi bizde böylesi tarihi mekanlar çok olduğu gibi üstüne su deposu ve çevresine de yerleşim birimleri konut vs.'ler yapmışız.



Üç girişten açık olanı



Demir kapılarla kapatılmış ikinci giriş.



Demir kapılarla kapatılmış üçüncü giriş.



Hacı İsmail Köyü Tümülüslerinden bir Samsun manzarası.

.

[Çetin KOŞAR]

(+)
Her ne kadar İkiztepe denince akla Bafra ilçemizdeki arkeolojik yerleşim yeri gelse de İngiliz LIFE dergisi tarafından 1946 yılında çekilen yukarıdaki fotoğrafta da görüldüğü gibi, köylülerin "İkiztepe" dedikleri bu iki tümülüsümüz de Amisos Tepesi gibi tarihi ve turistik potansiyeli olan arkeolojik döneme ait değerlerimizdir.



(+)
Ankara üzerinden gelenleri Samsun'a girişte ilk karşılayan höyüğümüz ne yazık ki hiçbir arkeolojik kayıtlarda yerini henüz almış değil.



(+)
Şehirlerarası Otobüs Terminalinin hemen Güney yönündeki tepelerde yeralmaktadır.



(+)
Bir başka açıdan, Canik ilçesinden görünüşü.



(+)
Ancak, diğer Tümülüslerde olduğu gibi önce 1940'lı yıllarda Ankara Üniversitesinin Arkeolojik araştırmaları esnasında sondaj çalışmalarından, ardından da definecilerin kaçak kazılarından nasibini alarak delik deşik edilmiş durumda.

Daha önce Gazi Belediyesi sınırlarına dahil edilen köyümüz, yeni yapılanmayla günümüzde İlkadım İlçemizin bir Mahallesi konumundadır. Uzgur Mahallesi olarak geçen bu köyümüzdeki küçük tümülüsün üzerinde tıpkı Dündar Tepe'de (diğer adıyla Öksürük Tepe) ikinci bir mezar bulunduğu söylenmektedir. Köylüler tarafından bir Müslüman Veli'sine ait olduğuna inanılan bu mezarın, yapılan kaçak kazılar sonunda tahrip edildikten sonra geceleri tepede nurani bir ışığın bir hafta süreyle yandığını ve ardından da kaybolup gittiği anlatılmaktadır.



(+)
Küçük Tümülüsten Büyük Tümülüse Bakış



(+)
Büyük tümülüsten Küçük Tümülüs ve Samsun'a Bakış

.