Bu başlık altında TCDD'nin şu ana kadar ve şu anda kulandığı çekici sınıf araçları, bunların özellikleri, alınma-yapım tarihleri, miktarları gibi bilgileri irdeleyip geniş ve güvenilir bir bilgi kaynağı oluşturmaya çalışacağız.
TCDD'nin elinde faal durumda 14 tür lokomotif bulunmaktadır. Bunların 3'ü elektrik geri kalanı ise dizel ile çalışmaktadır. TCDD bir lokomotifi ilk önce denemek için bir parti olarak ithal eder. Beğenirse ya parçaları dışardan alıp burada birleştirir ya da lokomotifin lisansını alarak tamamen kendi üretir. Bazı lokomotifler ise yurtdışından belli bir süreliğine kiralanmışlardır. Lokomotifler "Anahat" ve "Manevra" olmak üzere de ayrılırlar. Lokomotifler ayrıca bojilerine ve motor güçlerine bağlı olarak yük ve yolcu taşıma için ayrılırlar. Ancak TCDD yük için kullanılacak lokomotifle yolcu trenini taşıyabilmektedir. Çünkü kurum lokomotif sıkıntısı yaşamaktadır.
Bu kısa tanıtımdan sonra TCDD'nin en güçlü dizeli olan DE 33000'i tanıtıyorum.
TÜLOMSAŞ'IN sayfasında yer alan bilgiler.
Alıntı:
Ana Karakteristikler
Lokomotif Ağırlığı 120 t
Aks Tertibatı Co - Co ( 6 Akslı )
Aks Yükü 20 t
Hız 122 km/h
Ray Açıklığı 1435 mm
Tampondan Tampona Uzunluk 20740 mm
Tekerlek Çapı (Yeni) 1016 mm
Tahrik Sistemi Dizel Motor + Alternatör +Redresör + Cer Motorları
Yakıt Tankı Kapasitesi 4542 lt
Dizel Motor Tipi GM16 – 645E3C Türboşarjlı, 2 Zamanlı
Dizel Motor Gücü 2463 kW, 3300 HP
Dizel Motor Devri 904 d/dak
Cer Motoru Tipi D78B
Ana Alternatör Tipi AR10
Yardımcı Alternatör Tipi CA6A
Kompresör Tipi WLN 3 Silindirli , Su soğutmalı
Lisans General Motors – EMD / ABD
Üretim TÜLOMSAŞ
En son 33042 numaralı lokoyu gördüm. İnternetteki bilgiler de bu lokoların 42 adet olduğu yönünde. Bu lokomotifler fazla kum ve yakıt harcadıklarından dolayı rahatça kullanılamıyorlar ve ayrıca motor gücünün fazlalığı da makinayı olması gerekenden fazla titreterek zarar veriyormuş, bundan dolayı da 33000'lik lokolar istenilen şekilde kullanılamıyorlar. Bu lokoların ilk altısı kırmızı renkte geri kalanları ise TCDD'nin yeni renkleri olan kırmızı-beyaz-mavidir.
Bandırma istasyonunda 6 Eylül Ekspresi'ni İzmir'e götürecek olan 33041.
(+)
Ençok Afyon(7. Bölge) ve Adana(6. Bölge) bölgelerine bağlı 33binlikler. Aslında TCDD'ye ait DE 22 000'lik lokoların bir üst versiyonudur, en önemli farkı turbo ile güçlendirilmesidir, turbo takviyesi rampalarda lokonun hararet yapma riskini en aza indiriyor.
En son Eyüp Emre tarafından Cum 14 Eyl 2007, 02:41 tarihinde değiştirildi, toplamda 1 kere değiştirildi
Buharlı Lokomotifler
Tank (Kendinden Tenderli) Lokomotifler
Lokomotif numarası ÇTnn biçiminde dört hanelidir. İlk hane, Ç, çekişli dingil sayısı, ikinci hane, T, toplam (çekişli + klavuz) dingil sayısı nn ise lokomotif sıra numarasını gösterir. TCDD'nin aynı dingil diziliminde farklı tank lokomotifleri olduğu için sıra numarası, nn, aynı zamanda lokomotifle ilgili diğer özellikler açısından da belirleyicidir.
Tenderli Lokomotifler
Lokomotif numarası ÇT nnn biçiminde beş hanelidir. İlk hane, Ç, çekişli dingil sayısı, ikinci hane, T, toplam (çekişli + klavuz) dingil sayısı nnn ise lokomotif sıra numarasını gösterir. TCDD'nin aynı dingil diziliminde farklı tenderli lokomotifleri olduğu için sıra numarası, nnn, aynı zamanda lokomotifle ilgili diğer özellikler açısından da belirleyicidir. Tenderdeki dingil sayısı numarada görünmez.
Dizel ve Elektrikli Lokomotifler ve Diziler
HH BB Bnn
İlk bir ya da iki harf, H, taşıtın çekiş tipini1 sonraki bir, iki ya da üç rakam (izleyenler, nn, sıfır kabul edilmek koşuluyla) BB.B biçiminde yüz beygir gücünü (en yakın 50 beygir gücüne yuvarlanmış olarak) sonraki iki ya da üç rakam, nn veya Bnn, ise taşıtın sıra numarasını gösterir2.
Kurala Uymayanlar
KL 46 000 Gençlik Parkı için ELMS (şimdiki TÜLOMSAŞ) tarafından üretilen 600 mm hat genişliğine sahip buharlı Küçük Lokomotifler için numaraların başına KL harfleri eklenmiştir.
T 56 201 ve T 56 202 ELMS (Şimdiki TÜLOMSAŞ) tarafından üretilen Karakurt ve Sivas Cer Atelyesi (şimdiki TÜDEMSAŞ) tarafından üretilen Grikurt isimli iki buharlı lokomotif Türk yapımı olduğu için numaraların başında T harfi vardır.
33 100 ve 44 100 Dizel Hidrolik Lokomotifler Tenderli buharlı lokomotifler gibi dingil dizilişine göre numaralanmıştır.
B4/C4 8 000 Elektrikli Banliyö Dizileri Harfler vagon (B4 ikinci mevki, C4 üçüncü mevki, dört dingilli, vagondan vagona geçiş yok) gibidir, taşıt gücü ise 1380 beygirdir.
A4 14 000 Elektrikli Banliyö Dizileri Harfler vagon (A4 birinci mevki, dört dingilli ve vagondan vagona geçiş yok) gibi numara ise motor gücünü göstermektedir (1 400 beygir)
Örneğin TCDD'nin pek çok dokümanında E 4 000 olarak geçen lokomotife BB 4 000, E 8 000 ve E 14 000 olarak geçen elektrikli banliyö dizilerine B4 /C4 8 000 ve A4 14 000, DH 33 100 olarak geçen lokomotifine sadece 33 100 denmiştir.
Çeşitli kaynaklarda TCDD'nin Dispolok marka elektirikli lokomotif satın alacağı yazıyordu. Bunun doğruluğu var mı? Şu anda hangi aşamada acaba bu alım?