Anıt ve Heykel Bakımından İstanbul Niçin Fakir?

[Oktay Kasman]

Dış ülkelerde her şehirde,hele Paris,Londra,Roma,Floransa gibi daha ismi sayılamayacak kadar çok  dünya şehirlerinde neredeyse adımbaşı bir Kahramanlık,bir sanatsal,bir devlet büyüğü heykellerine,Zafer taklarına rastlanırken,İstanbulda Taksim,Sultanahmet ve şu anda aklıma gelmeyen birkaç yer dışında heykel ve anıtlara rastlanmamaktadır.Bizim hiçmi kahramanımız yok?Varlığı ile öğündüğümüz ecdadımızın,Kurtuluş savaşında bizler için şehid olmuş kahramanlarımızın anısına bir anıt yapacak sanatkarlardan mahrummuyuz? Bu anıtları koyacak yer mi yok?Eminönü meydanı bomboş bekliyor.Burayada Taksimdeki heykel benzeri, Kahraman Atamızın ve onun silah arkadaşlarının heykeli yapılabilinir kanaatindeyim.
Bir ara Yassıadaya heykel yapılmaya çalışıldı,sonra nedendir vazgeçildi.Beyler,anıtlar,heykeller,zafer takları bir şehrin süsü olduğu kadar,o ülkenin geçmişteki kahramanlarına,sanatkarlarına olan borcudur.Bir topluluğu millet yapan ortak değerlerdir.Önünden geçerken gurur duyacağımız milli değerlerdir.Bastığımız toprağın üzerine vatanı uğruna kanını akıtan kahramanlarımıza,ülke sanatına,bilimine,edebiyatına katkıda bulunmuş kişilere olan borcumuzdur.Borcumuzu ödeyelim.

[ozan19]

Türkiye'nin 81 ilinde ve sehirlerinde,ilcelerinde 1 veya 1 den fazla cok atatürk Heykeli yeterli görülüyor kanatindeyim

[orhans]

Bir de bizde heykel ve anıtlar yalnızca Atatürk ve savaşlarla ilgilidir.
Bunlar da genellikle Atatürk'ün şahsına veya taşıdığı değere yakışmayan,
sanatsal değeri olmayan heykellerdir.
Bugün Atatürk yaşasaydı, muhtemelen bu heykellerin varlığına ve kalitesine en çok o isyan ederdi.
Çok nadiren bazı şair ve yazarların heykelleri olur.
Malesef bizim kültürel zenginliklerimizi heykel ve anıtlarla anlatma gibi bir geleneğimiz eskiden var olsa da tükenmiş.
Eskiden ne güzel çeşmeler varmış mesela.

[Oktay Kasman]

Londra da Hyde Park yanındaki caddede Yüzyıllardır İngiliz ordusuna hizmet eden yük hayvanlarının anısına yapılmıs heykeller var. Onlar hatıralarına bu kadar saygı gösterirken bizler niçin bu konuda
duyarlı davranmıyoruz. Belki tarih bilgimizin eksikliği de bunda etken oluyor.

[Oktay Kasman]

(+)

[Elif®]

Çok güzel bir noktaya değinmişsiniz aslında...
İstanbul'da o derece çarpık bir yerleşim var ki, kalabalık insanın gözünde büyüyor. Yapılaşmadaki sıkıntı kendini tarihi dokuyu zedelemekten tutun da, olmayacak yere çok katlı bina inşaasına kadar gösteriyor.

Zannediyorum bu çarpık yerleşim içerisinde bir de tutup anıt ve heykellere daha fazla yer vermek de kimsenin aklına gelmiyor. Yolu genişletebilmek için 500 yıllık surlara delik açabilen zihniyet, çok tabiidir ki heykel ya da anıtın gerekli olduğunu düşünemiyor...  

[K.Oktar ARKIN]

Arkadaslar tam da bu basliga uygun bi yazi vardi gecen Zaman Gazetesinin Cumaertesi adli ekinde.
Buyrun yazinin asli;

Nedir bu heykellerin çektiği?

DİLEK CİHAN
Nedir bu heykellerin çektiği? Kolu, kafası kopan mı dersiniz, çalınıp yok edilen mi? Bir heykel düşmanlıdır almış başını gidiyor. Kim, niye Orhan Veli heykelinin ardında duran martıyı, Aşık Veysel heykelinde bulunan sazı, Barbaros Anıtı’ndaki levendin kılıcını, Zeybek heykelinin kamasını çalar?
Gerçekten de ülkemizde ara ara nükseden bu ‘heykel düşmanlığı’nı anlamak mümkün değil. İşte şu an tam da böyle bir dönemdeyiz. Son bir hafta içinde İstanbul’a dikilen iki önemli heykel, kimliği belirsiz kişilerce yağmalandı.



--------------------------------------------------------------------------------

Barbaros levendi kılıçsız

Çok değil bundan kısa bir süre önce de Beşiktaş Meydanı ile özdeşleşen Barbaros Anıtı’ndaki levendin kılıcı da kimliği belirsiz kişilerce çalındı. 60 yıldır Beşiktaş’ı süsleyen heykel, Zühtü Müridoğlu tarafından Barbaros Hayrettin Paşa’nın türbesinin yakınına yaptırılmıştı. Her yıl 1 Temmuz Denizcilik Bayramı ve 27 Eylül Deniz Kuvvetleri Günü’nün kutlandığı anıtın kılıcının çalınması ilçe sakinlerini çok üzdü.



--------------------------------------------------------------------------------

Orhan Veli’nin martısını uçurdular

Bunlardan ilki Beşiktaş’taki Aşiyan Parkı’na dikilen “Başıma da konuyor, konuyor aman, martı kuşları” dizelerinin sahibi Orhan Veli Kanık’ın heykeli. 36 yaşında hayatını kaybeden şairin anıtı 1988’de İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından Heykeltıraş Aydın Aşkan’a yaptırılmıştı. Heykelin Orhan Veli’yi doğru tasvir etmediği iddiasıyla sanat ve edebiyat dünyasında tartışma başlamış ve heykeltıraşın arka plana yerleştirdiği ‘siyah martı’ çalınmıştı. Bu kez siyah martının yerine dikilen ‘beyaz martı’ yerinden sökülerek kayıplara karıştı.

Kahveci’nin bronz büstü kayıp

Bu olayın hemen ardından da Anavatan Partisi’nin kurucularından olan ve bir trafik kazasında hayatını kaybeden Adnan Kahveci’nin büstü, hırsızların hedefi oldu. Maltepe’de Adnan Kahveci Parkı’nın girişinde bulunan bronz büst, 1995 yılında Anka Özkan’a yaptırılmıştı. 6 yıl önce de büstün metal gözlüğü çalınmıştı. Maltepe Belediyesi şimdi her yerde Kahveci’nin büstünü arıyor.

Veysel’in sazı, Maçka’nın kuşu kırıldı

Ünlü halk ozanı Aşık Veysel’in Gülhane Parkı’ndaki heykelinin de sazı defalarca kırıldı ve defalarca tamir edildi. Yine Maçka Parkı’nda yer alan Rahmi Aksungur’un yaptığı “Zümrüdü Anka Kuşu” heykelinin

bazı parçaları, kırıldı bazı

parçaları da çalındı.

Emirgan’ın geyikleri de kayıp

İstanbul’daki heykel düşmanlığı bunlarla bitmiyor. Emirgan Korusu’nun simgesi haline gelen anne ve yavru geyikten oluşan tarihî heykel, hırsızların kurbanı oldu. İsmail Paşa’nın 1860 yılında Fransa’dan getirttiği bakır ve tunç yapımı 250 kiloluk anne heykel, bacaklarından kesilerek çalındı. Bu olaydan 3 yıl önce de korudaki yavru geyik heykeli çalınmıştı.

İzmir de sabıkalı

Heykel hırsızlığından sadece İstanbul sabıkalı değil. İzmir’de Narlıdere Belediyesi’nin yaptırdığı Aşık Mahsuni Şerif’e ait heykel kimliği belirsiz kişilerin saldırısına uğramıştı. Şerif’in elindeki bağlaması kırılmış, yüzünde sigara izmariti söndürülmüş, polyester bölümleri parçalanmış ve kaidesi zarar görmüştü. 5 yıl önce Gürçeşme’de dönemin Konak belediye başkanı tarafından fiberglas malzemeden yaptırılan ve Atatürk’ün çocuk sevgisini konu edinen heykele zarar verildi. Atatürk heykelinin kulağı ve ayakkabılarından biri kırıldı, Atatürk’e bakan iki çocuk heykelinden kız olanı da çalındı. Daha sonra da kafası koparılmış olarak bulundu. Bunların dışında İzmir’de; Hatay Türk Kadınları Birliği Parkı’ndaki balerin heykellerinin müstehcen yerleri kırıldı. Alsancak’taki Mahmut Esat Bozkurt heykeli tahrip edildi. Üçkuyular Parkı’ndaki Gözlüklü Martı’nın gözlüğü çalındı. Gazi Kadınlar Sokağı’ndaki Kemancı heykelinin kemanı alındı.  
Sayı: 44
Bölüm: Aktuel

[Yakup]

Istanbulda, hic bir tane Fatih sultan Mehmet Heykeli varmi....??
öyle büÿük bir Sultanin heykeli olmamasi beni üzüyor..
Varsa, bir tane daha yapsinlar...

Tam Yunanistan sinirina yakin bir yere..  

[damla y]

Benim de uzun zamandır aklıma olan bir konu bu.Yazdıklarınızı sanki kendi düşüncelerimin yazıdaki hali olarak gördüm o derece aynı şekilde düşünüyorum.Türkiye'de sadece İzmir biraz daha bu konuda gelişmiş diye düşünüyorum ama özellikle Ankara ve İstanbul'da Atatürk heykellerinin çoğaltılması gerekir.

[Murat Caner]

Bizim anıt geleneğimiz daha çok çesme türü işlevsel yapılar yapmak. En küçük beldede bile ölen eş adına yontu dikilmez sokak çeşmesi yapılır. Bizimki yontu eksikliği değil gelenek sorunu.

Değirmendere'de her yıl Temmuz ayında Zühtü Müritoğlu adına ahşap yontular yapılır. Bu yontuların yarısı deprem ve kendini bilmezlerce yok edildi. Zühtü Müritoğlunun yaptığı bir bronz bir yontu depremde denize gömüldü. Yapmak kolay iştir. Önemli olan yapılanı koruma zihniyetinde olmak. Korumayı öğrenmemiz gerek.