[İST-C9.04] - İstanbul Raylı Taşıma Sistemini İyileştirme Önerileri
Bu başlık altında, mevcut hatların irdelenerek, bunların verimini artırıcı ya da çeşitli ek ve şube bağlantılarıyla sirkülasyonunu hızlandırıcı önerileri toplayacağız. Bu bölüm altında, hatlar üzerindeki olası değişiklik, eklenti ya da iptalleri gösteren zahiri haritalar yayınlanabilir. Ancak bunun dışındaki başlıklar altında, bugün itibarıyla gerçekte var olmayan harita, çizim, kroki vb. el çizimlerinden mümkün mertebe kaçınalım...
"ULUBATLI-ZEYTİNBURNU" ARASINDA OLMASI GEREKEN BİR LRT BAĞLANTI ÖNERİSİ
"Aksaray-Ulubatlı-Sağmalcılar-Kartaltepe-Otogar-Davutpaşa-Merter-Zeytinburnu"nu dolaşarak İncirli'ye varan LRT sistemi; "Ulubatlı-Zeytinburnu" arasını 16 dakikada almaktadır (toplam 8 istasyondan geçmektedir). Oysa bu hattın yolcularının yarısı, Merter-İncirli (Bakırköy)-Bahçelievler-Şirinevler (Ataköy)-Yenibosna arasında seyahat etmektedirler. Bunların bir bölümü de, yollarına Yenibosna'da kaldıkları yerden devam eden daha uzak mesafe yolcularıdır. Bu hatta (bilhassa) Otogar'ı kullanan yolcu sayısı, %1-2 mertebelerini geçmemektedir. Çünkü Otogar'a gidecek olan yolcunun zaten bir kısmı diğer taşıma araçlarını (hali vakti yerinde olanlar da taksileri) kullanarak buraya varmakta ya da buradan şehre dağılmaktadırlar. Dolayısıyla, her seferde bu yollla uzaktan yakından hiçbir alâkası olmayan yüzbinlerce insanın mecburi olarak yolu uzatılmakta, zamanları kaybolmaktadır.
Nasıl bir çare düşünülebilir? Olabilecek en mantıklı çözüm şudur. "Ulubatlı-Merter" arasını kısa yoldan bağlayacak yaklaşık 3 kilometre uzunluğunda ek bir by-pass hattı!...
Araçlar Ulubatlı yeraltıdan çıktıktan sonra bir kavisle sola dönerek, mezarlık altından (ya da kenarından) "Cevizlibağ"da oluşturulacak bir LRT istasyonuna, buradan da E-5'i takip ederek "Ambarlar" LRT istasyonuna ve buradan da; "Zeytinburnu" istasyonuna kavuşturulmalıdır. Böylece 3 istasyonluk bir bağlantı hattıyla, yol 6 dakikaya düşürülmüş olur. Toplamda; 16 - 6 = 10 dakika kazanılır. Aynı kazanç dönüşte de tekrarlanarak, toplamda 20 dakikalık bir kazanç elde edilir. Aksaray'dan kalkarak; "Havaalanı"na giden LRT seferleri, ara saatlerde; 8-10 dakika arasında, pik (zirve) saatlerde ise 4-6 dakikaya kadar düşmektedir. Kalkan seferlerden biri Otogar'ı dolaşırken, bir sonra kalkan direkt bağlantı hattını kullanabilir. Bu dönüşüm, periyodik olarak günboyunca sürer gider. Dileyen yolcu da kendini bu saatlere göre ayarlayarak, gereksiz yere 10 dakikalık fazla bir seyahat yapmamış olur. Enerjiden tasarruf edilir, sistemde kullanılan vagon setlerinden tasarruf edilir. En önemlisi de; İstanbullular'a bir alternatif getirilmiş olur.
Üstteki harita, halihazırda kullanılan LRT hattının yolunu Mavi renk ile vermektedir.
Üstteki harita ise, Kırmızı renkle belirtilerek eklenmesi önerilen bağlantı hattının detaylarını vermektedir.
Aksaray'dan LRT'ye binen bir yolcu, Zeytinburnu'na eskiden 20 dakikada varırken, bu bağlantı gerçekleştirilirse, sadece 10 dakikada ulaşacaktır. Yani, tam iki misli bir kazancı olacaktır. Bu istikametteki diğer tüm istasyonlara gitmek isteyenler için de bu kazanç aynen geçerlidir.
En önemli hat bence, E-5'ten giden Beşiktaş-Mecidiyeköy -Havalimanı hattı olacaktır. Hem Taksimi bir tek aktarma ve en kısa yolla Havalimanına bağlayacak, Beşiktaşı tek araçla, Boğaz hattında yaşayanları bir aktarma ile Şehrin batısına ve Havalinaına bağlayacak. Çok ağır bir yük çeken, Topkapı-Merter-E5- İncrili trafiğini açacak (burası köprüden beter bir yerdir),Havalimanında gelenleri gereksiz yerlere sokmadan şehir merkezine taşayacak. Taksim-Mecidiköy-Beşiktaş arasında bir üçgen çizerek metro bağlantısını oluşturacak, Bakırköy-Zeytinburnu-Merter-Bahçelieveler-Ataköy-Şirinevler gibi çok kalabalık bir nüfusa sahip olan bir bölgeyi, esasen çalışıp okudukları yer olan bölgeye taşımaya yaracak. Çok kapsamlı ve çok amaçlı, sadece yolcu sayısı düşünmeyen, her bakımdan gerekli bir hattır ve yapılması elzemdir.
burada her iki harita birbirnin devamıdır, ve bahsettiğim hat kırmızı ile çizilmiştir
Akın Bey' in önerisi gerçekten süre anlamında büyük kazanç ayrıca güzergah üzerinde bir LRT hattıda uygulanabilir olduğunu düşünüyorum, İrfan Bey' in önerisi ile ilgili de geçen günlerde bir başka başlık altına bahsettiği güzergahın aynını not etmiştim, gerçi burada sistemin tekniğinden ziyade güzergah bazlı bir başlık olduğu için Havalimanı - Bakırköy - Merter - E.Kapı - Haliç - Okmeydanı - Perpa - Çağlayan - Mecidiyeköy - ve tabii o bölümde monoray için yazdığımdan dolayı ele almadığım Beşiktaş bağlantısı bence bu gerçekçi bir yaklaşım, en azından Otogar - GOP - Beşiktaş bağlantısından ilk etapta çok daha gerekli
"Ulubatlı-Zeytinburnu" bağlantı hattının devreye girmesi durumunda, Otogar orta nokta olmak üzere, ters U şeklindeki üst hattaki sefer sayıları yarıyarıya düşecek gibi görünse de (çünkü setler yarıyarıya paylaştırılıyor ve buralardan geçen araç adedi azalıyor. Sadece "Ulubatlı-Aksaray" ve "Zeytinburnu-Havaalanı" arasındaki duraklarda herhangi bir sefer azalması olmuyor. Çünkü bu akslarda her iki hat da birleşiyor), ileride açılacak olan; "Otogar-Esenler-Bağcılar" LRT şube hattı devreye girdiğinde, zaten mutlaka; "Bağcılar-Otogar-Aksaray" ve "Bağcılar-Otogar-Havaalanı" araında 2 ayrı hat mutlaka ihdas edilecek ve bunlar da, ters U'nun üzerinde varolan hatla paralel gideceğinden, sefer sayıları her iki yönde de yeniden iki katına çıkmış olacak.
Elimizdeki haritadaki mevcut ve olması gereken bağlantı hatlarını alıp, eğip-bükerek biraz topoloji yapalım... Eğik şekli düzenleyecek olursak, ortaya bir çember ve bu çembere 3 noktada bağlanan 3 düz çizgi şekli çıkmaktadır.
Kırmızı ile gösterilen yay parçası; bağlanması gereken yeni hattı, kutu içindeki 1-3 arası numaralar da, konulması mantıklı olan hatların kalkış ve varış noktalarını vermektedir. Yay üzerindeki; 1-3 arası numaralar ise, bu kısmı kullanacak olan LRT hattının numarasına denk gelmektedir.Yine Kırmızı ile gösterilen düz çizgi ise, inşaatı devam eden Bağcılar şube hattını göstermektedir. Çember üzerinde belli aralıklarla çizilen küçük kırmızı çentikler ise, mevcut (ve eklenmesi gereken) istasyonları vermektedir. Maliyetten kısmak amacıyla, önerilen ek bağlantı yolu üzerindeki 2 istasyon, teke düşürülmüştür: "Cevizlibağ"...
Kuzeybatı istikametine doğru yol alan çizgi, inşaatı sürmekte olan; “Otogar-Bağcılar” LRT hattını vermektedir. Doğuya doğru uzanan nisbeten kısa çizgi, LRT’nin Suriçi bölümünde aldığı yolu vermektedir. Güneybatıya doğu giden çizgi ise; “İncirli-Bahçelievler-Yenibosna-Havaalanı” istikametine karşılık gelmektedir.
Bu çemberin en büyük özelliği ise, üzerinde aynı anda paralel olarak giden başka bir hat bulunmamasıdır... Sadece çembere belli noktalarda katılan hatlar, aynı zamanda bir diğerinin hattan ayrıldığı noktada olacaktır... Yani aktarma/ayrılma noktaları, 2 hattın birbirine değip-uzaklaştığı merkezler olacaktır. Hiçbir hat, diğerine tecavüz etmeyecektir. Sadece bu yakınlaşma, aktarmaların gerçekleştirilmesine yardımcı olacaktır.
Çemberin (1+2+3) toplam uzunluğu; 5555 + 3980 + 3925 = 13.460 metredir. Bu çemberin üzerinde 3 ayrılma (kopma) noktası vardır: Ulubatlı, Otogar ve Zeytinburnu... Herbir nokta arasında toplam 3 daire yay parçası oluşmaktadır: 1, 2 ve 3... Her yayın derecesi çıkartılıp, üstteki tabloda yerlerine yerleştirildi. Ayrıca, bu yayların 360°lik çember üzerindeki sayısal değerleri, toplam çembere oranlanınca, sırasıyla; 4, 3 ve 3 değerleri bulundu. Bu da bize, kabaca her yay parçasının birbirine eşit olduğunu göstermekte...
1 + 3 ile gösterilen satır, halihazırda kullanılan LRT hattının çember üzerinde katettiği mesafe bilgileri verirken, 2 ile gösterilen satır; “Ulubatlı-Zeytinburnu” arasında inşa edilmesi gereken bağlantı yayının detaylarını vermektedir.
Yani, mevcut (4+3=) 7 birim yola, 3 birim daha (1/3 kadar) eklenti yapılması durumunda, ortaya kapalı bir şekil ve bu kapalı şekle bağlanan şube hatları görüntüsü çıkmaktadır.
Bağcılar bağlantısı tamamlanıp hizmete girdiğinde, 3 farklı LRT hattıyla, bu format üzerinde çok mantıklı ve sağlıklı bir ulaşım entegrasyonu sağlanabilir:
Bu 3 hat düz hatlar olup, her 3 ana noktayı birbirine (en kısa yoldan) bağlayan hatlar olacaktır. Böylece yolcu, gitmek istediği istikameti seçme ve zamandan tasarruf edebilme şansını yakalayacaktır. Şimdi burada akla bir soru takılabilir: “Sağmalcılar-Davutpaşa” veya “Bahçelievler-Bayrampaşa” veya “Aksaray-Terazidere” arasında yolculuk etmek isteyenler ne yapacaklar? Direkt ulaşım hakkını kaybettiler... İşte çember üzerindeki bu 3 nokta, aynı zamanda 3 aktarma istasyonu işlevini göreceklerdir. İstasyon platformu terkedilmediği için, bir sonraki gelecek olan katar, mutlaka onların gitmek istedikleri yöne çalışan araç olacaktır. Dolayısıyla, ek bir ücret ödemeye de gerek kalmayacaktır. Hatta akbil de basılmadığı için, yolculuğun devamındaki olası İETT ya da bir diğer toplu taşıma sistemine geçişte kullanılacak olan aktarma hakkı da böylelikle kaybolmamış olacaktır.
Sonuçta, aşağıdaki gibi bir LRT sistemimiz olacaktır.
En önemli hat bence, E-5'ten giden Beşiktaş-Mecidiyeköy -Havalimanı hattı olacaktır
Günaydın
İrfan'ın söylediği gibi bencede en acil ihtiyaç Hafif metronun Zeytinburnu istasyonundan ayrılarak Mecidiyeköye devam etmesidir. Araçların bir kısmı
Otogar -Aksaray yani bugünkü güzergah , diğer kısmı Topkapı -Edirnekapı- Halıcıoğlu- Okmeydanı üzerinden Mecidiyeköy. Bu esasında orta vadeli çözüm ama Akın Beyin önerisi en kısa zamanda yapılabilecek kısa vadeli bir çözüm , çok mantıklı , Zeytinburnu-Kabataş tramvayının yükünüde önemli ölçüde azaltabilir.
Akın Bey yine oldukça detaylı ve teknik bir çalışma yapmışsınız tebrikler devamını bekliyoruz (herşeyi de sizden bekliyoruz biraz da biz çalışalım) daha önce de belirttiğim gibi Bakırköy istikametinden ya da direkt Havalimanından Merter - Haliç - MEcidiyeköy bağlantısı İstanbul' un en önemli ve en yoğun ana arterini (Havalimanı Kavşağı - Yenibosna - İncirli - Merter - Cevizlibağ - Haliç - Okmeydanı - Mecidiyeköy yani E5) kurtaracak gerçekçi bir yaklaşım ama var olan sistemlerin modernizasyonu ve kullanımının yaygınlaştırılması anlamında bakarsak Akın Bey' in önerisi ilk etapta en hızlı ve doğru çözüm burada teknik olarak aksaklık olmasa da işletme de Otogar' da bekleme oluşturacak olan tek hat Bağcılar - Havalimanı, bu seferin yapılabilmesi için aracın Otogar' a gelerek makinistin diğer yöne geçmesi gerekliliği var bunu çözmenin yolu şu anda bu bölgede yapılan yol çalışması ile birlikte Bağcılardan gelen yolu bir viyadük ile Otogardan çıkarak Terazidere ye giden Viyadük e bağlamakta ama bu düşünülmedi ve burada bir alt üst geçit inşaa ediliyor bu yapıldıktan sonra da bahsettiğim detay imkansız gibi bu şekilde Bağcılar' dan Havalimanına Otogar' a uğramadan direkt seferler yapılabilirdi,
Bu konunun diğer bir can alıcı noktası Aksaray - Havalimanı yada Otogar - Bağcılar hatlarının aralarda beslenmemesi Aksaray - Havalimanı sadece iki noktada Zeytinburnu - Kabataş (ve bu yıl içerisinde Zeytinburnu - Bağcılar) tramvayına temas ediyor, diğer hat ise yine Bağcılarda Zeytinburnu - Bağcılar tramvayına yakın sayılabilecek bir noktada, burada olası besleme hatlarını sıralamak istedim, çizim yetiştiremedim kusura bakmayın:
1. Esenler Besleme hattı: Otogar dan Bağcılar yönüne yapılan kazının kuzeye devamı ile Esenler Atışalanı - Kemer Mah. - Tekstil Kent - Giyim Kent ve Beşyüzevler yolcusunun Otogar ve Havalimanı hattına taşınması
2. Eyüp Besleme Hattı : Daha önce Mehmet Kasım' ın belirttiği Bayrampaşa LRT' den Topçular' a çıkan burada Edirnekapı - Sultançiftliği tramvayına entegre olarak buradan Eyüp meydana inen ve Haliç Çevresi tramvayına entegre bir tramvay hattı ile Eyüp ve GOP yolcusunun Aksaray - Havalimanı hattına taşınması
3. Fatih Besleme Hattı: Daha önce Mahmuttan' ın çizimi harita üzerinde belirtilen Emniyet LRT istasyonundan Fatih' te Edirnekapı - Vezneciler tramvayına entegre olarak buradan Draman' a tırmanan bir tramvay hattı ile Fatih yolcusunun Aksaray - Havalimanı hattına taşınması
ilk etapta aklıma gelenler bunlar oldu. Saygılarımla
